Energiecrisis: 17 concrete voorstellen

Energie is een basisbehoefte, waarvoor de overheid een verantwoordelijkheid draagt en waarover zij dient te waken. De energiecrisis die we nu meemaken laat nogmaals zien hoe, in tijden van globalisatie, concurrentie op de vrije markt geen garantie meer is op de beste dienstverlening voor de consument. Dit geldt zeker voor de internationale energiemarkt. Het ABVV, ACV en het ACLVB hebben de hoofden bij elkaar gestoken om een lijst te maken met haalbare voorstellen om op korte termijn de energieprijzen te beperken en onze koopkracht te behouden.

De opbrengsten van energievoorziening moeten terugstromen naar de samenleving, en niet naar een handvol aandeelhouders.  Er moet (een Europees) overleg komen om een ander systeem van prijsbepaling uit te werken en op te zetten. Het is onder andere onvermijdelijk om te streven naar een rechtvaardigere, eerlijkere, socialere verdeling van de welvaart. Zo moet de wet van ’96 ook herzien worden, dient er een grondige fiscale hervorming te komen voor een evenwichtige begroting, en een herwaardering en betere financiering van publieke voorzieningen die ten dienste staan van iedereen.

In concreto stelt het gemeenschappelijk vakbondsfront volgende maatregelen voor:

1. Een permanente invoering van het sociaal energietarief, dat automatisch dient toegekend te worden zodat iedereen die er recht op heeft, dit ook krijgt.

2. Uitbreiding van het sociaal tarief naar mensen met lagere inkomens.

3. De invoering van een basispakket voor elektriciteit en gas aan een gereguleerde prijs (die tussen het sociaal tarief en de marktprijs ligt).

4. Een Europees prijsplafond op de marktprijzen voor gas en een (tijdelijke) ontkoppeling van de elektriciteitsprijzen aan de irrationele Europese gasmarkt.

5. Een bestendiging van de 6% btw op elektriciteit en gas.

6. Een crisismaatregel voor gezinnen die zich verwarmen met stookolie.

7. Een verplichting voor energieleveranciers om een vast contract aan te bieden voor elektriciteit en voor gas tegen een gereguleerde prijs, alsook de verplichting om in geval van variabele contracten elk kwartaal het goedkoopste tarief aan te bieden.

8. Een effectieve overwinstbelasting voor de energiesector (alle soorten productie) die de hier geschetste maatregelen moet financieren.

9. Verbod op nalatigheidsinteresten op gas- en elektriciteitsfacturen die met vertraging betaald worden en op tussenkomst van een deurwaarder bij nog niet betaalde facturen.

10. Een verbod op elektriciteits- en gasafsluitingen.

11. Een begrenzing van de stijging van de huurprijzen.

12. De periodiciteit van de indexering van de belastingschalen aanpassen:  een snellere indexering van de belastingschalen zou de ingehouden bedrijfsvoorheffing verminderen en het beschikbare inkomen van de werknemers verhogen.

13. Snelle invulling van de 1 miljard die klaar liggen voor de welvaartsvastheid, met maatregelen die al zoveel mogelijk op 1 januari 2023 ingaan.

14. Het voorzien van een aanvullende overkomst, geregeld via sociaal, overleg voor werknemers die momenteel nog niet genieten van een automatische loonindexering.

15. Een hogere telewerkvergoeding die de gestegen kosten voor elektriciteit en gas dekt.

16. Een verplichting voor niet-energiegerelateerde schulden om een herinneringsbrief op te sturen; de tussenkomst van een deurwaarder is enkel toegestaan na meerdere herinneringsbrieven; indien er kosten verbonden zijn, moeten de kosten geplafonneerd worden in functie van de looptijd en de waarde van de schulden.

17. Wat de werknemersverplaatsingen betreft:

• Een verplichte tussenkomst van werkgevers voor de werk-werkverplaatsingen ten belope van het fiscale grensbedrag.
• Voor woon-werkverkeer: de veralgemening van de 80/20-regeling voor het openbaar vervoer naar alle werknemers, en de uitbreiding van de 80/20-regeling naar de regionale openbaarvervoersmaatschappijen.
• Voor woon-werkverkeer: de veralgemening van de fietsvergoeding en verdere optrekking van het fiscale grensbedrag.