“€ 1.500 pensioen is het absolute minimum om waardig te kunnen leven.”
PENSIOENEN, EEN GESPREK
Een wettelijk pensioen, gebaseerd op 75% van het gemiddeld loon tijdens de loopbaan, in plaats van 60% vandaag. Daar gaan we als ABVV, bij monde van federaal secretaris Jean-François Tamellini voor. “Het absolute minimumpensioen moet vandaag volgens ons al liggen op 1.500 euro per maand voor elke gepensioneerde in ons land. Maar dat is eigenlijk nog onvoldoende.” Een gesprek.
De vervangingsgraad, wat houdt dat juist in?
Jean-François TAMELLINI: “Door te kijken naar de vervangingsgraad, de mate waarin je inkomen bij pensionering door je pensioen wordt vervangen, kunnen we echt nagaan hoe doelmatig het pensioensysteem is. Hoe hoger dit percentage, hoe beter je jouw levenstandaard op peil kan houden. Bijvoorbeeld, als jouw laatste loon 2.000 euro bedraagt en je hebt een pensioen van 1.500 euro, dan bedraagt de vervangingsgraad 75%. Helaas ligt dat in ons land vaak ver onder de 75%.”
Met als gevolg?
TAMELLINI: ”De meest recente studie over dit onderwerp laat zien dat in ons land 4 van 10 gepensioneerden onder de armoedegrens leeft. Alleenstaanden moeten bijv. rondkomen met minder dan 1.100 euro per maand. De pensioenen zijn veel te laag in dit land; de vervangingsgraad is veel te laag, en – niet onbelangrijk – de situatie is bijzonder dramatisch voor vrouwen.”
Hoe komt dat?
TAMELLINI: “Daar zijn 3 belangrijke redenen voor. Ten eerste wordt voor werknemers het pensioen niet berekend op basis van het laatstverdiende loon, maar op basis van gemiddelde loon over de hele carrière. Maar in het begin van jouw carrière, liggen de lonen veel lager. Ten tweede moet je om een volledig pensioen te ontvangen, al een carrière hebben van 45 jaar. In Luxemburg is dat 40 jaar, in sommige Scandinavische landen ook... Dus als je 40 jaar, in plaats van 45 jaar, hebt gepresteerd, wordt je daarvoor gestraft. Ten derde tenslotte, daalde je pensioen onder pensioenminister Daniel Bacquelaine (MR) omdat de zogenaamde gelijkgestelden perioden niet langer worden meegerekend aan het laatste loon, maar aan een minimumbedrag.”
Wat zijn de alternatieven die het ABVV voorstelt?
TAMELLINI: “Het ABVV stelt een vervangingsgraad voor van 75% van het gemiddeld loon tijdens de loopbaan. Het absolute minimumpensioen om waardig van te kunnen leven is 1.500 euro netto. En dat is zeker niet teveel. Het is bijv. ongeveer het bedrag dat je nodig hebt om tegenwoordig naar een bejaardentehuis te kunnen. Met minder geraak je er niet. De vervangingsgraad optrekken zou ongeveer 3 miljard euro per jaar kosten.”
Hoe financieren we dit dan?
TAMELLINI: “Ten eerste moeten we duidelijk maken dat het geld om waardige wettelijke pensioenen te financieren er is. Dus, jongeren, geen nood. Geloof de regering niet wanneer ze je wijsmaken dat er geen geld meer zal zijn om je pensioenen te financieren! Het geld is er, maar het vergt politieke wil (en beslissingen) om het juist te besteden. Wij hebben 2 pistes voorgesteld in de discussies in het nationaal pensioencomité.
“Op een eerste niveau: de federale regering heeft een enorme geschenk gegeven aan grote ondernemingen met de taxshift. Nu, in plaats dat ze 33% betalen op de sociale bijdragen voor lonen, betalen ze nog maar 25%. Stel dat ze in de plaats van die 25%, met de bedrijven overeenkomen om daar 27% van te maken, dan wordt met die 2% verschil per jaar zo maar eventjes 2,6 miljard teruggewonnen! Daarmee kan je voor iedereen een minimumpensioen van 1.500 euro netto per maand garanderen.
Op een tweede niveau: elk jaar wordt er meer dan 20 miljard euro doorgesluisd naar belastingparadijzen en ontsnapt het grote geld aan de Belgische fiscus. Vandaag echter kennen we, dankzij de o.a. Paradise papers, de namen, adressen én de bedragen van deze grote multinationals of de rijke aandeelhouders. Wij stellen voor om dat geld terug te vorderen om zo de pensioenen te verhogen”.