'Zekerheid in tijden van ontevredenheid' - opinie Miranda Ulens
Als mensen zich geen zorgen moeten maken, dan komt het mooiste in hen naar boven. Onze sociale zekerheid heeft daar een centrale rol in te spelen, stelt Miranda Ulens, algemeen secretaris ABVV.
Jij kent vast ook het gevoel van onbehagen dat je besluipt in periodes van stress. Ik in ieder geval wel. De gedachten schieten van hot naar her. Tijd is schaars. Krijg ik alles wel gebolwerkt? Waar moet ik in hemelsnaam als eerste aan beginnen? Komt het wel goed? Waar staat mijn hoofd? Wat als dit … Wat als dat … Soms is het in die mate overweldigend dat een zekere verlamming toeslaat.
Tot rust komen en herpakken is dan de boodschap. Dat kan in je eentje, maar iedereen weet dat dit vlotter gaat wanneer je kan rekenen op naasten: een partner als rots in de branding, broer of zus, vader of dochter, boezemvriend of toffe collega. Die brengen kalmte en zekerheid en zetten je in moeilijke tijden weer op de rails. Zo kan je vooruit. Zo kan je alles aan.
Protest
De samenleving kent ook dit soort steunpilaren. Die scheppen een kader van zorgeloosheid waardoor het beste in eenieder naar boven komt. Enkel als je je geen zorgen moet maken of je het einde van de maand wel haalt, zal je erin slagen om zelf helemaal tot ontplooiing te komen, of iemand in je omgeving in dat proces bij te staan.
Albert Einstein zei ooit dat “alles dat werkelijk groots en inspirerend is, is gecreëerd door een individu dat kon werken in vrijheid.” Wie ben ik om hem tegen te spreken? Ik zou er enkel aan toevoegen dat dat individu niet enkel moet kunnen werken in vrijheid, maar ook moet kunnen léven in vrijheid. Alleen gaat het misschien wel sneller, maar samen kom je verder.
En dan begrijp ik dat sommige mensen het beu zijn. Ze zijn bang en boos omdat ze zien dat bepaalde maatschappelijke steunpilaren onder vuur liggen. Ze zien dat er flink geknaagd wordt aan de poten van de samenlevingstafel. In 2018 kwamen 75.000 Belgen op straat om te pleiten voor degelijke pensioenen. Dat heet draagvlak. Toch verplicht de politieke klasse ons om langer en harder te werken, voor een schamel pensioen. Bespaard wordt er volop in de gezondheidszorg. De gevolgen daarvan kunnen dramatisch zijn, dat weet iedereen die ooit angstig een ziekenhuisfactuur opende.
Ik betreur elk raam dat aan diggelen gaat bij protestacties, maar ik begrijp de woede bij zij die vaststellen dat hun zekerheid aan diggelen gaat. Ik betreur elke scheldpartij, maar ik heb begrip voor de angst van zij die vrezen niet meer aan leven toe te komen.
Steun
Onze federale sociale zekerheid is één van die steunpilaren die ieder individu een bepaalde mate van zorgeloosheid moet garanderen. Alleen op die manier komen we allemaal aan leven toe. Alleen op die manier zullen we erin slagen de menselijke energie te kanaliseren voor alles wat mooi, deugdzaam en duurzaam is. Alleen als ik weet dat ik bij een tegenslag in het leven niet in het ravijn stort, zal ik erin slagen het beste in mezelf naar boven te laten komen.
Sociale afbraak leidt tot maatschappelijke verlamming. Net zoals een overspannen lichaam niet vooruit geraakt, kan een samenleving in onzekerheid niet constructief naar de toekomst kijken. Er wordt wel eens gezegd dat het systeem enkel kan blijven bestaan door het te ontmantelen. Ik doe daar niet aan mee. Ik denk liever aan wat wél kan. En hoe het beter kan. Ik doe liever aan dromen dan aan doemdenken. Geen bedrieglijke dagdromen, maar wel een visie van een betere toekomst, die meer dan haalbaar is als we dat echt willen.
De sociale zekerheid is geen doel op zich, het is slechts een middel om het beste in onze samenleving naar boven te brengen. Om, zoals Einstein het noemde, te werken aan “alles dat werkelijk groots en inspirerend is.” Onze sociale zekerheid, die vorig jaar haar 75ste verjaardag vierde, is een succesverhaal dat ervoor zorgt dat ook jij jouw succesverhaal kunt schrijven. Want zekerheid is vrijheid. Sociale zekerheid is vrijheid. Voor die vrijheid, en voor alles dat werkelijk groots en inspirerend is, kom ik morgen samen met jou in Brussel op straat.