Katoenspinners
De katoenspinners en wevers in Gent organiseren zich. Het Gents systeem, bekend als Vooruit, was tegelijk een ziekenfonds, een spaarbank en een coöperatie.
Dankzij vrouwen en mannen die er door koppigheid in slaagden hun miserabele levensomstandigheden te overwinnen en in hun strijd voor sociale rechtvaardigheid rechten wonnen voor de samenleving als geheel. Wij zijn de erfgenamen van de geschiedenis van de sociale vooruitgang. We blijven die schrijven, samen met jullie, dag na dag.
De katoenspinners en wevers in Gent organiseren zich. Het Gents systeem, bekend als Vooruit, was tegelijk een ziekenfonds, een spaarbank en een coöperatie.
Verschillende stakingen worden georganiseerd. Eind 19de eeuw worden de eerste sociale wetten uitgevaardigd: een wet op de ziekenfondsen, op de ouderdomspensioenen, een wet op de bescherming van loon, afschaffing van kinderarbeid onder de 12 jaar, beperkingen op het werk in de mijnen, enz.
In de schoot van de BWP wordt de Syndikale Kommissie opgericht. Het doel? De verschillende arbeidersorganisaties, beroepsverenigingen en vakbonden samenbrengen onder socialistische vlag.
Eerste collectieve arbeidsovereenkomst. Voor het eerst onderhandelen arbeiders niet langer individueel met hun werkgevers: ze worden vertegenwoordigd door hun vakbond. Gezamenlijke collectieve onderhandelingen ontstaan.
Na de Eerste Wereldoorlog wordt de vakbeweging sterker. Op 9 mei 1919 wordt het algemeen enkelvoudig kiesrecht ingevoerd voor mannen ouder dan 21 jaar. Vanaf 24 mei 1921 is deelname aan een staking niet langer strafbaar en geldt de vrijheid van vereniging met inbegrip van de vrijheid van vakvereniging. Op 14 juni 1921 werd de arbeidstijd verkort tot 8 uren per dag.
Een half miljoen werknemers gaat in staking. Ze halen een algemene loonsverhoging, betaalde vakantiedagen en een 40-urige werkweek binnen. In 1937 distantieert de vakbeweging zich van de BWP. De Syndikale Kommissie, de koepel van socialistische beroepscentrales, heet voortaan Belgisch Vakverbond.
Het Sociaal Pact wordt afgesloten, waarmee de sociale zekerheid wordt ingesteld (werkloosheidsuitkeringen, ziekteverzekering en kinderbijslag). Die sociale zekerheid wordt gefinancierd door zowel werknemers als werkgevers. Er worden vanaf 1950 sociale verkiezingen gehouden.
Een aantal onafhankelijk werkende linkse vakbonden verenigen zich in een brede, interprofessionele eenheidsvakbond: het Algemeen Belgisch Vakverbond of ABVV, een federatie van vakcentrales. Maar ook een koepel met interprofessionele taken: overleg op federaal niveau met patroons en regering, intersectorale actie en dienstverlening zoals de werkloosheidskassen.
De vrouwen van FN Herstal gaan in staking en eisen gelijk loon voor gelijk werk. Na 12 stakingsweken boeken ze vooruitgang. Vandaag blijft gelijk loon voor mannen en vrouwen een strijd voor het ABVV.
In de jaren 90 werd vooruitgang geboekt op het vlak van het welzijn van werknemers, met de wet op het respect voor het privéleven (1992), de wet op het welzijn op het werk (1996) en de invoering van ouderschapsverlof (1997).
De collectieve arbeidsduurvermindering wordt voortgezet en de wekelijkse arbeidsduur wordt teruggebracht tot 38 uur voor alle werknemers.
De vakbonden bekomen een verhoging van het minimumpensioen tot 1.500 euro netto.