De geschiedenis leert ons dat een minister van Financiën bij budgettaire problemen in zijn land durfde te zeggen “Sire, laat ons de armen belasten, zij zijn met veel meer.” Dat was meer dan drie eeuwen geleden, maar Bart De Wever houdt van geschiedenis, toch? En misschien niet alleen van de Romeinse geschiedenis.

Begrotingstabellen

De analyse van de budgettaire tabellen die laattijdig werden bezorgd door het nieuwe team-De Wever-Bouchez toont inderdaad dat deze regering dit aan de Fransman Jean-Baptiste Colbert toegeschreven citaat helaas tot leidraad heeft gemaakt om de begroting te vullen (opm. Eigenlijk werd dit citaat historisch niet gecheckt en zou het een paar decennia later verschenen zijn om het fiscale onrecht onder het Ancien Régime te illustreren.). Het is te zeggen, met een verschil van 8 miljard euro. Colbert had immers het geheime wapen van de ‘terugverdieneffecten’ nog niet ontdekt, die bijna een derde van de begrotingsinkomsten vertegenwoordigen in de tabellen van Bart De Wever.

Deze tabellen, waarvan hieronder een samenvatting met de inspanning op volle snelheid in 2029, tonen namelijk aan dat:

• werkzoekenden méér bijdragen dan de grote vermogens en de sterkste schouders: 2,3 miljard euro ten laste van de werkzoekenden als gevolg van de regelgeving en de afschaffing van de belastingvermindering versus 1,42 miljard euro via de enveloppe ‘voor competitiviteit’ ten gunste van de bedrijven en 227 miljoen via specifieke maatregelen ten gunste van zelfstandigen en kmo’s. 

  Hieruit kan worden afgeleid dat de besparingen die voortvloeien uit de beperking van de werkloosheidsuitkeringen worden doorgestort naar de bedrijven en kmo’s,zonder enige vereiste voor waarborgen in termen van jobcreatie. 

• de ingrepen in de sociale zekerheid en de sociale bijstand globaal gezien de grootste inspanning leveren voor de tocht door de Arizona-woestijn – 9 miljard euro – terwijl de bijdragen door de grote vermogens en de sterkste schouders (die bovendien mogen profiteren van fiscale amnestie voor het jarenlang neerhalen van de inkomsten van de staat door fraude te plegen) beperkt zijn tot amper 1,2 miljard euro.

• werknemers en uitkeringsgerechtigden 9 miljard euro van de besparing dragen. 

  Dit wordt voor de actieven deels gecompenseerd door een fiscale hervorming die 3,5 miljard euro netto opbrengt in netto-inkomsten… voor alle belastingbetalers (inclusief zelfstandigen en bedrijfsleiders), maar niet voor de uitkeringsgerechtigden (gepensioneerden, werklozen, zieken).

Toekomstige begrotingscontroles

Bovendien, om er zeker van te zijn dat de geest van Colbert niet kan betwist worden tijdens de Arizona-doortocht van de komende jaren en de eventuele crisissen en budgettaire omwentelingen die ermee gepaard zouden kunnen gaan, heeft het team-BDW-GLB zich ertoe verbonden om ervoor te zorgen dat de sterkste schouders zeker niet meer dan een derde van de eventuele bijkomende inspanningen moeten dragen. Voor wie minder bedreven is in hoofdrekenen: dat betekent dat maximum 11% van de bijkomende inspanningen gedragen zou worden door de sterkste schouders.

Het ABVV meent dat het in een echt begrotingsplan onontbeerlijk is dat ons fiscaal stelsel eerlijker en evenwichtiger wordt. Dit start bij een progressieve vermogensbelasting, en door alle inkomsten globaal te bekijken, ongeacht of ze afkomstig zijn uit werk of uit vermogen, en door ze progressief te belasten samen met dividenden en intresten, reële huurinkomsten…. Alle euro’s zijn gelijk, of ze nu verdiend zijn met werk, intresten, huur of dividenden.

Daarom eist het ABVV al sinds (te) veel jaren om een beter zicht te hebben op alle inkomsten en op het vermogen van die sterkste schouders. Een dergelijke kennis zou het mogelijk maken om tegemoet te komen aan de aanbevelingen van het IMF van begin februari dit jaar om ‘deze (roerende) inkomens idealiter te integreren in het globale belastbaar inkomen onderworpen aan de personenbelasting’. Ter herinnering, een dergelijke maatregel (waar o.a. Vooruit voor pleit) zou volgens de berekeningen van het Federaal Planbureau tussen 5,56 en 9,7 miljard euro per jaar kunnen opbrengen naargelang de uitvoeringsmodaliteiten. Als dat bedrag wordt vergeleken met de inspanningen die de karavaangidsen bij de tocht door de Arizona-woestijn aan de sterkste schouders vragen, doet dat toch vragen rijzen. 

Beter zicht op inkomens

Nochtans wordt dat niet beoogd door het project-De Wever-Bouchez, integendeel! De regering volgt trouw het kompas van Colbert en de mantra “de armen dragen bij (en de rijken blijven gespaard)” en is van plan een kadaster van de armen op te stellen met een oplijsting van alle sociale voordeeltjes die uitkeringsgerechtigden ‘genieten’ (sociaal tarief voor energie, mobiliteit,…). 

In het licht van al deze vaststellingen rijst één enkele vraag: wat als er met het kompas geknoeid is? 

Auteur: christophe.quintard@abvv.be