In maart 2025 deelden we onze aanzet voor de evaluatie van het responsabiliseringsmechanisme opeenvolgende dagcontracten uitzendarbeid. Deze evaluatie werd destijds opgevraagd aan de sociale partners. Uit deze analyse bleek dat remediëringsmaatregelen noodzakelijk zijn

Bovendien zijn deze maatregelen ook nodig om te vermijden dat het responsabiliseringsmechanisme, dat initieel een gevoelige impact had op het aantal opeenvolgende dagcontracten, zijn voorziene impact niet verliest. We sommen de in onze ogen meest effectieve elementen op.

De besprekingen in de Nationale Arbeidsraad werden ondertussen beëindigd. Op dinsdag 16 december werd een unaniem advies uitgebracht.

Ontwijkingsroutes nemen hoge vlucht

In het advies werd vastgesteld dat het gebruik van tweedaagse contracten uitzendarbeid op twee jaar tijd (2024 ten opzichte van 2022, laatste jaar voorafgaand aan de invoering van het responsabiliseringsmechanisme) gestegen is met 29,66%. Daarnaast is het aantal opeenvolgende dagcontracten buiten uitzendarbeid tijdens diezelfde periode gestegen met 24,20%.

Deze cijfers tonen duidelijk aan dat deze beide ontwijkingsroutes een hoge vlucht hebben genomen sinds de inwerkingtreding van het responsabiliseringsmechanisme in 2023.

Het is vanzelfsprekend dat het aanpakken van werkgevers die uitzendwerknemers onnodig in onzekerheid storten met (opeenvolgende) dagcontracten, niet tot doel heeft dat zij simpelweg overstappen op tweedaagse uitzendcontracten. Ook wil men vermijden dat zij die praktijk voortzetten via opeenvolgende dagcontracten buiten de uitzendarbeid.

Tweedaagse contracten uitzendarbeid, en al zeker opeenvolgende dagcontracten buiten uitzendarbeid, brengen zo goed als dezelfde onzekerheid met zich mee voor werknemers als het werken met (opeenvolgende) dagcontracten uitzendarbeid. Deze onzekerheid heeft ook een impact op het mentale en fysieke welzijn van de betrokken werknemers.

Er dient dan ook dringend ingegrepen te worden om een halt toe te brengen aan deze ontwijkingsroutes. Het responsabiliseren van werkgevers die opeenvolgende dagcontracten en tweedaagse contracten opleggen, en dit zowel binnen als buiten uitzendarbeid, dient de logische volgende stap te zijn. Wat bovendien welkome inkomsten zou opleveren voor onze sociale zekerheid.

Inschakelen verschillende uitzendbureaus

In eerdere unanieme adviezen over het responsabiliseringsmechanisme, werd al aangedrongen om ook het werken met verschillende uitzendbureaus onder het mechanisme dient te vallen (het inschakelen van dezelfde uitzendkracht bij dezelfde gebruiker via verschillende uitzendbureaus).

Uit de evaluatie blijkt dat deze malafide manier van werken exponentieel aan het uitbreiden is. Het aantal uitzendkrachten tewerkgesteld bij dezelfde gebruiker via meer dan één uitzendbureau steeg in 2024 met 18% ten aanzien van het aantal in 2023. Het aantal gebruikers dat dezelfde uitzendkracht inhuurde via verschillende uitzendbureaus steeg dan weer met 30,63% in 2024 ten aanzien van het aantal 2023. In het op 16 december 2025 uitgebrachte advies wordt dan ook expliciet de vraag herhaald om het mechanisme zo aan te passen dat ook die ontsnappingsroute gedicht wordt.

Regering dient in te grijpen

De sociale partners hebben hun werk gedaan en de gevraagde evaluatie uitgevoerd. Het is nu aan de regering om deze evaluatie ter harte te nemen en de nodige maatregelen te nemen om het responsabiliseringsmechanisme sluitender te maken. En om ervoor te zorgen dat ook dagcontracten en tweedaagse contracten buiten uitzendarbeid aangepakt worden. Want iedereen verdient stabiele tewerkstelling die zekerheid biedt.

Auteur: Lander.vanderlinden@abvv.be