Tijdskrediet eindeloopbaan: meer rekening met realiteit loopbanen werknemers dankzij collectieve onderhandelingen
Gepubliceerd op
Het tijdskrediet einde loopbaan is een historisch belangrijk mechanisme. Momenteel staat het onder druk van de Arizona-regering. Het ABVV blijft het echter verdedigen en ziet een grote meerwaarde en toekomst voor dit mechanisme.
Het tijdskrediet eindeloopbaan is een aanvullend recht op het tijdskrediet voor werknemers van 55 jaar en ouder, waardoor zij hun arbeidsprestaties tot aan hun pensioen met de helft of met 1/5de kunnen terugschroeven en een onderbrekingsuitkering ontvangen. Deze regeling maakt een zachte landing mogelijk en wordt in 2024 door meer dan 55.000 mensen gebruikt. Jaarlijks stromen meer dan 10.000 mensen door naar dit systeem.
Verstrengde toegang door regeerakkoord
In het regeerakkoord van de Arizona-regering is echter voorzien om de toegang tot deze eindeloopbaanregelingen te verstrengen. Uit de tekst blijkt dat het tijdskrediet in de toekomst mogelijk blijft vanaf 55 jaar, op voorwaarde dat de persoon in 2025 een beroepsverleden van minstens 30 jaar kan aantonen. Dat zal geleidelijk worden opgetrokken tot 35 jaar in 2030. De tekst bepaalt bovendien dat enkel jaren met minstens 156 gewerkte dagen meetellen voor de berekening. Dit zijn voorwaarden die voor veel werknemers moeilijker zijn om aan te voldoen.
De sociale gesprekspartners hebben zich over deze kwestie gebogen en zijn in april 2025 tot een akkoord gekomen, dat inmiddels concreet vorm heeft gekregen nu de aanpassing van de betreffende cao's is afgerond en op dinsdag 21 oktober 2025 is bekrachtigd door de Raad van de NAR. Dankzij dit werk van lange adem konden drie belangrijke overwinningen worden behaald voor werknemers.
1,2,3 overwinningen…
Ten eerste wordt de door de regering gewenste leeftijdsverhoging uitgesteld voor vrouwen, aangezien het voor hen veel moeilijker is om een dergelijk lange en volledige loopbaan aan te tonen. De voorwaarde beroepsverleden zal voor vrouwen 25 jaar zijn. Dit wordt opgetrokken tot 26 jaar in 2026 en uiteindelijk 30 jaar in 2030.
Ten tweede zijn we er − ook al heeft de regering de voorwaarde van het beroepsverleden aangescherpt − in geslaagd om ervoor te zorgen dat er veel meer dagen meetellen dan nu het geval is (zoals dagen van volledige werkloosheid, tijdskrediet, enz.), waardoor er meer rekening wordt gehouden met het individuele parcours van werknemers en zij niet twee keer worden gestraft.
Ten derde zullen voortaan ook voltijdse werknemers met een arbeidsregime dat niet op vijf of meer dagen is georganiseerd, toegang hebben tot deze regelingen, via een cao op ondernemingsniveau of een individueel schriftelijk akkoord tussen werknemer en werkgever.
Het koninklijk besluit dat het recht op onderbrekingsuitkeringen regelt werd op 30 oktober gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.
De sociale gesprekspartners hebben hun werkzaamheden rond de aanpassing van de betrokken cao's afgerond en een kader gecreëerd dat geldt tot 30 juni 2029:
- Goedkeuring van cao-nr. 103/7 tot aanpassing van cao-nr. 103, waarvan de inwerkingtreding is voorzien op 1 januari 2026.
- Goedkeuring van cao-nr.’s 179 en 180 voor het tijdskrediet eindeloopbaan voor werknemers met een lange loopbaan, die een zwaar beroep uitoefenen (d.w.z. nachtarbeid en bouw) of die zijn tewerkgesteld in een onderneming in moeilijkheden of herstructurering, van kracht in de periodes van 1 januari 2026 tot 31 december 2027 en van 1 januari 2028 tot 30 juni 2029. Momenteel geldt hiervoor cao-nr. 174 die nog loopt tot 31 december 2025.
-
Goedkeuring van cao-nr.’s 181 en 182 voor het tijdskrediet eindeloopbaan voor bepaalde mindervalide werknemers, van kracht in de periodes van 1 januari 2026 tot 31 december 2027 en van 1 januari 2028 tot 30 juni 2029. Momenteel geldt hiervoor cao-nr. 175 die nog loopt tot 31 december 2025.
De aanpassing van de mechanismen voor het tijdskrediet eindeloopbaan toont eens te meer aan dat collectieve onderhandelingen nog steeds actueel zijn en concrete en langdurige resultaten opleveren. Bovendien blijven ze meest geschikte middel om wijzigingen door te voeren die rekening houden met de daadwerkelijke realiteit van werknemers.
Auteur : Hugues.GHENNE@fgtb.be