In het conflict bij Delhaize gaven sommige rechters via eenzijdige verzoekschriften gevolg aan de talrijke verzoeken (meer dan 30) van de directie van de multinational om een einde te maken aan de stakingspiketten die de werknemers hadden opgezet. Dankzij een recente uitspraak van het Grondwettelijk Hof zal dit in de toekomst niet meer mogelijk zijn.

Aangezien het gebruik van eenzijdige verzoekschriften het recht op een eerlijk proces moet respecteren, gelden er strikte beperkingen voor het gebruik ervan. Een eenzijdig verzoekschrift kan slechts uitzonderlijk worden toegestaan in geval van absolute noodzaak. Het begrip ‘absolute noodzaak’ dekt situaties waarin een eenzijdige procedure noodzakelijk is om het verrassingseffect te behouden, situaties waarin het onmogelijk is om de personen te identificeren tegen wie de maatregel moet worden genomen en uiterst dringende situaties.

Delhaize was van mening dat deze beperkingen de uitoefening van hun eigendomsrecht beperkten en dat ze daarom ongrondwettelijk waren. Maar in zijn arrest van afgelopen donderdag 14 november 2024 oordeelde het Grondwettelijk Hof dat dit niet het geval was. De strikte beperkingen op het gebruik van eenzijdige verzoekschriften om een einde te maken aan vreedzame stakingspiketten voor winkels zijn niet in strijd met de Grondwet.

Het Hof antwoordde daarmee op een prejudiciële vraag die een Luikse rechter had gesteld in het kader van een ingediend beroep tegen een eenzijdig verzoekschrift waarmee Delhaize een einde wilde maken aan stakingspiketten voor winkels.

Vakbondsorganisaties ABVV, ACV en ACLVB en de Liga voor Mensenrechten waren in de zaak tussengekomen en hadden herinnerd aan de fundamentele aard van het stakingsrecht en de belemmeringen door deze eenzijdige verzoekschriften voor de uitoefening van dit recht. 

Het Grondwettelijk Hof gaf hen gelijk en wees erop dat de restrictieve interpretatie van de voorwaarden voor het gebruik van eenzijdige verzoekschriften net tot doel heeft de uitoefening van het stakingsrecht te beschermen, zelfs wanneer het neerkomt op het vreedzaam blokkeren van de toegang tot winkels.

Deze beslissing is welkom, maar we vinden het jammer dat deze belangrijke herinnering zo laat komt. Dankzij dit arrest zal geen enkele rechter nog kunnen instemmen met eenzijdige verzoekschriften tegen de vreedzame uitoefening van het stakingsrecht, in het bijzonder niet in de vele gerechtelijke procedures die nog lopen!