De ‘Global Rights Index’ van het Internationaal Vakverbond geeft weer hoe het gesteld is met de fundamentele rechten en vrijheden van werknemers over de hele wereld. Zoals elk jaar, presenteerde het Internationaal Vakverbond (IVV) zijn jaarlijks rapport tijdens de Internationale Arbeidsconferentie in juni dit jaar.

En de bevindingen zijn bitter. Sinds de index 11 jaar geleden in het leven werd geroepen, blijkt dat werknemersrechten en vakbondsvrijheden er in elke regio van de wereld stelselmatig op achteruitgaan. De index toont ook een algemene achteruitgang van de democratie.

Hieronder staan de belangrijkste vaststellingen: 

• Bijna negen op de tien landen (87%) respecteren het stakingsrecht niet.

• Acht op de 10 landen (79%) schenden het recht op collectieve onderhandelingen.

• 65 op de 151 geobserveerde landen hebben het recht op vrijheid van meningsuiting en vergadering geschonden.

• In 74 landen werden werknemers gearresteerd en opgesloten.

• In 44 landen werden werknemers het slachtoffer van geweld.

• 22 syndicalisten werden vermoord. Deze moorden vonden plaats in Bangladesh, Colombia, Guatemala, Honduras, de Filippijnen en Zuid-Korea.

• De tien slechtste landen voor werknemers zijn op dit moment Bangladesh, Wit-Rusland, Ecuador, Egypte, Eswatini, Guatemala, Myanmar, de Filippijnen, Tunesië en Turkije.

• Hoewel Europa een beter startpunt had dan de andere regio's, is het de regio met de grootste achteruitgang. 

• België is in een paar jaar tijd gezakt van categorie 1 (sporadische schendingen van rechten) naar categorie 3 (regelmatige schendingen van rechten) en bevindt zich nog steeds in deze allesbehalve bewonderingswaardige categorie. 

• Het IVV merkt op: "De criminalisering van stakingen en de stigmatisering van stakers in België en Frankrijk, in combinatie met een te ruime definitie van de essentiële diensten om stakingen te beperken of te verbieden in Albanië, Hongarije, Moldavië, Montenegro en het Verenigd Koninkrijk, hebben bijgedragen aan de algemene verslechtering van de situatie in de regio."

Het verslag van dit jaar is dus opnieuw een alarmsignaal betreffende de steeds verder inkrimpende ruimte voor rechten en vrijheden overal ter wereld. De werknemersrechten en vakbondsvrijheden vormen geen uitzondering op deze trend. Bovendien zal de toename en het vastlopen van gewelddadige conflicten over de hele wereld zeker niet bijdragen aan een verbetering van de situatie in de komende jaren. Meer dan ooit moeten we de boodschap van de Internationale Arbeidsorganisatie in gedachten houden: "universele en duurzame vrede kan alleen gebaseerd zijn op sociale rechtvaardigheid." En sociale rechtvaardigheid betekent opkomen voor de werknemersrechten en strijden voor de vrijheden en de democratie. 

Het rapport is beschikbaar in het Engels en Frans en het is ook mogelijk om de informatie per land te filteren.

Auteur: rafael.lamas@abvv.be