De inspectiecampagne op bouwplaatsen in de zomer van 2024 toont dat 50% van de inbreuken slaat op het risico op vallen van hoogte.

In juni 2024 heeft de sociale inspectie (Algemene Directie Toezicht op het Welzijn op het Werk bij de FOD WASO) een inspectiecampagne uitgevoerd op 174 bouwplaatsen in België.  Hierbij lag de focus op ernstige veiligheids- en gezondheidsrisico’s op bouwplaatsen. Het gaat dan onder andere over het risico op vallen van hoogte, gebrekkige steigerconstructies, de risico’s van bouwputten, de risico’s van blootstelling aan kwartsstof.

Werken op hoogte: hét aandachtspunt

Op 174 bouwplaatsen werden 452 inbreuken vastgesteld. Bijna 50% van de vastgestelde inbreuken hadden te maken met het risico op vallen van hoogte. Enkele voorbeelden: (geheel of gedeeltelijk) ontbreken van de beveiliging tegen vallen van hoogte, gebreken aan steigerconstructies zodat er risico is om van de steiger te vallen. Vallen van hoogte is trouwens de vaakst voorkomende oorzaak van de meest ernstige arbeidsongevallen: 20 procent van de arbeidsongevallen bij werken op hoogte leidt tot blijvende letsels. Maar liefst 1 op 5 arbeidsongevallen met dodelijke afloop wordt veroorzaakt door een gebrek aan veiligheidsmaatregelen bij werken op hoogte.

Kwartsstof: hoog risico

12% van de inbreuken had betrekking op het bewerken van kwartshoudende bouwmaterialen zonder gebruik te maken van watertoevoer of stofafzuiging op de slijpschijf, zaagmachine, boormachine … In tegenstelling tot een val van hoogte waarbij de gevolgen onmiddellijk zichtbaar zijn, zullen de schadelijke gevolgen van blootstelling aan kwartstof meestal pas op latere leeftijd echt voelbaar zijn. Deze schade is evenwel onomkeerbaar. Kwartsstof behoort tot de hoogste risicogroep kankerverwekkende stoffen volgens het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek. Dat is dezelfde categorie als bijvoorbeeld asbest. Ook al is de blootstelling aan kwartstof gestopt, de beschadiging van de longen zet zich onverminderd door. De gezondheidseffecten van kwarts zijn goed gekend: blootstelling kan leiden tot de ontwikkeling van silicose, ook gekend als stoflong ten gevolge van blootstelling aan kwarts, COPD (chronisch obstructief longlijden), longkanker, systemische sclerose en zelfs nierziekten.

Auteur: anna.makhova@abvv.be