Wanneer de werkloosheidsuitkeringen in de tijd beperkt worden, zal dat niet alleen voor de mensen maar ook voor de steden en gemeenten zware gevolgen hebben. Lokale besturen worden extra op kosten gejaagd want het aantal mensen met een leefloon stijgt drastisch met 90.000. In sommige gemeenten verdubbelt het aantal mensen aangewezen op een leefloon. Daar zijn de lokale besturen niet klaar voor.

Werkzoekenden zijn een gemakkelijk mikpunt. Rechts schildert hen af als luierikken en profiteurs terwijl in realiteit werklozen maar al te graag een job zouden uitoefenen, een deftig loon verdienen en sociale contacten hebben met collega’s. De afgelopen 20 jaar werd het verzekeringsprincipe, wanneer je werkt draag je bij om vervolgens ‘verzekerd’ te zijn van een uitkering en inkomen wanneer je ontslagen wordt, verder afgebouwd.. Er zijn niet alleen strengere controles en activering maar de uitkeringen werden ook ingeperkt. Vandaag krijgt nog maar de helft van de werkzoekenden een uitkering van de RVA. De anderen vallen buiten het verzekeringsprincipe, maar hebben daarom nog  geen (nieuwe) job  natuurlijk..

Formateur Bart De Wever van N-VA en partijen zoals Les Engagés, Cd&V en MR willen de werkloosheidsuitkeringen beperken tot twee jaar. Dit zal ongetwijfeld leiden tot meer armoede onder mensen die nu al moeilijk rondkomen, en hun centen besteden in onze eigen lokale economie en handel. Eén op twee werkzoekenden leeft vandaag al in armoede!

Een kille beperking in de tijd zal niemand zomaar een job opleveren. Bovendien bestaat de kans dat mensen van de radar verdwijnen als als je hen gaat uitsluiten. Dat kan en mag niet de bedoeling zijn. Erg genoeg: we hebben dit al in het verleden gezien. De regering-Michel maakte de toegangsvoorwaarden voor een inschakelingsuitkering bij jongeren onder de 25 jaar strenger en zorgde er ook voor dat je er maar 3 jaar lang aanspraak op kon maken. Het gevolg? Heel wat jongeren vielen terug op een leefloon of verdwenen van de radar.

Rekening doorgeschoven naar lokale besturen

Deze maatregel zal heel wat mensen raken. Het gaat over werknemers die 10, 20 of zelfs 30 jaar hebben gewerkt en sociale bijdragen betaald, maar na twee jaar geen vaste baan kunnen vinden. Laten we dit actueel maken: stel je een geschoolde arbeider van Audi Vorst voor, die geen op maat gemaakte jobbegeleiding krijgt en geen geschikte baan vindt. Sluiten we die persoon onherroepelijk uit van een werkloosheidsuitkering?

De kostprijs zal worden afgewenteld op onze gemeenten en lokale besturen. Want als deze beperking wordt ingevoerd, dan zal de meerderheid van de langdurig werklozen op een leefloon terugvallen. En het zijn de OCMW’s van de gemeenten die dat moeten betalen. Zij zullen niet alleen meer leeflonen moeten uitkeren, maar ook én extra personeel aanwerven om alle nieuwe dossiers te behandelen.Er wordt geschat dat één maatschappelijk werker gemiddeld 80 zaken per maand kan behandelen.

Enkele belangrijke bevindingen

Er komen 90.170 extra leefloners in heel België bij.

Om de druk op de gemeenten te verlichten, werd in de ‘supernota’ van N-VA die de Arizona-coalitie moest smeden slechts 200 miljoen euro uitgetrokken. Dit terwijl er minstens 700 miljoen euro (en meer!) nodig is. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de stijgende personeelskosten waarmee de gemeenten en het OCMW te maken zullen krijgen door extra aanwervingen.

Vlaamse top qua absolute groei

• Antwerpen nu 6.581 mensen met leefloon + 5.625 extra of toename van +85%
• Gent nu 5.205 + 1.516 of toename van +29%
• Brugge 720 + 803 of toename van +112%
• Oostende 1.350 + 581 of toename van +43%
• Beveren 338 + 463 of +137%
• Sint-Niklaas 1.110 + 456 of +41%
• Mechelen 1.437 + 402 of +28%
• Turnhout 662 + 333 of +50%
• Leuven 1.209 + 328 of +27%
• Hasselt 776 +325 of +42%

Soms wel aan het werk

"Langdurig" werkzoekenden werken vaak enkele maanden per jaar, maar helaas niet lang genoeg om in de officiële statistieken te worden opgenomen.

Zonder begeleiding is vaak ook de kans op werk weg

Op dit moment krijgen werklozen professionele begeleiding van organisaties zoals VDAB of Actiris. De vraag is echter of de lokale overheden goed uitgerust zijn om deze begeleiding over te nemen.

Het werkt niet

Het is inefficiënt, zoals we hebben gezien met integratie-uitkeringen. We zien het bovendien in buurlanden. Mensen uitsluiten van werkloosheid, hen verarmen, creëert geen werkgelegenheid of vermindert de krapte op de arbeidsmarkt niet. Integendeel, het zorgt voor onzekerheid en onevenwicht.

Begrotingsregels

"Er moet bespaard worden. De begroting moet op orde." We worden ermee om de oren geslagen. Maar het was wel N-VA die deze nieuwe begrotingsregels mee in het Europees parlement goedkeurde. Het is opnieuw N-VA die het geld wil gaan halen bij de gewone werknemer, bij de gewone burger. Bijzonder cynisch is dat.

Wat wel?

Het is belangrijk dat we de werk- en levensomstandigheden van alle werknemers in het land te verbeteren, of ze nu werkloos zijn, gepensioneerd, of aan het werk.

• Betere arbeidsomstandigheden, stabiele en zekere contracten en hogere brutolonen: we streven naar een minimum brutoloon van 2800 euro per maand, wat neerkomt op 17 euro per uur;
• Het verhogen van alle minimale sociale uitkeringen boven de armoedegrens en het behouden en toepassen van de volledige welvaartsenveloppe;
• Inzetten op een flankerend beleid: investeren in kinderopvang, openbare diensten en mobiliteit.
• We moeten meer investeren in de ondersteuning van werk en opleiding, in plaats van te focussen op controles en sancties. Daarbij is het belangrijk om vrijstellingen voor opleiding en vorming vaker in te zetten. De terug-naar-werk-aanpak moet breder, met aandacht voor zaken zoals huisvesting, familie, bijkomende kosten, opleiding en mobiliteit. De RVA benadrukte onlangs de positieve resultaten van vrijstellingen voor beschikbaarheid tijdens opleiding en vorming;
• Aangepast werk voor kwetsbare mensen, in het bijzonder via de sociale economie en lokale diensten;
• Wij vragen een verbeteringen aan de inkomensgarantie-uitkering, een maatregel die werknemers moet ondersteunen die terug deeltijds gaan werken, bijvoorbeeld na een periode van werkloosheid. De inkomensgarantie-uitkering biedt een aanvulling op het deeltijdse loon zodat werknemers niet te veel inkomensverlies lijden;
• Werkgevers responsabiliseren (en/of verantwoordingsmechanismen versterken) voor het gebruik van onzekere en flexibele vormen van werk (flexbanen, tijdelijk werk, collaborative economy, etc.).

Nuttige links

Lees en download de studie. 

Meer info? Contacteer de persverantwoordelijken.