De pensioenhervorming-Jambon beperkt de toegang tot het vervroegd pensioen. Door de nieuwe definitie van een loopbaanjaar dreigt vier op de tien werknemers minstens een jaar langer te moeten werken. Om de impact van de hervorming concreet zichtbaar te maken, lanceert vakbond ABVV een tool die werknemers toelaat hun nieuwe vroegste pensioendatum te berekenen. 

De regering-De Wever wil de komende legislatuur 2,4 miljard euro minder uitgeven aan pensioenen, onder meer door te knippen in de mogelijkheden tot vervroegd pensioen. Door de nieuwe definitie voor ‘loopbaanjaar’ zit de grootste budgettaire impact bij werknemers in de privésector. Vanaf 2027 zou een jaar pas meetellen als gewerkt jaar wanneer je in dat jaar zes voltijds equivalente maanden werkte (156 dagen). Nu telt een jaar mee van zodra je in dit jaar vier equivalente maanden werkte (104 dagen). De impact van die ogenschijnlijk ‘technische’ aanpassing is enorm. Vier op de tien werknemers zou minstens een jaar langer moeten werken om toegang te krijgen tot vervroegd pensioen. Naar onze inschatting zou 20% van de werknemers het jaar van afstuderen verliezen in de berekening voor hun vervoegd pensioen, en deeltijders moeten langer werken. 

Nieuwe pensioendatum 

De ramingen op mypension.be houden nog geen rekening met de pensioenhervorming-Jambon, die is immers nog niet omgezet in wetteksten. Intussen maken mensen zich wel zorgen. Vakbond ABVV lanceert daarom een tool om de nieuwe vroegste pensioendatum te berekenen. Op basis van de gegevens in mypension en zes eenvoudige vragen kunnen werknemers hun nieuwe pensioendatum simuleren. 

“De politiek maakt een zootje van de pensioenen, terwijl die gemoedsrust zouden moeten brengen”, stelt Bert Engelaar, algemeen secretaris ABVV, “tien jaar geleden beloofde de regering-Michel dat zo goed als niemand effectief tot 66 of 67 jaar zou moeten werken, onder meer dankzij een regeling voor ‘zware beroepen’. Net nu de pensioenleeftijd stijgt naar 66 jaar, bemoeilijkt Jambon het vervroegd pensioen. Door de scherpe definitie verliezen velen hun eerste loopbaanjaar terwijl ze in dat jaar wel bijgedragen hebben.” 

Nieuwe toegangspoort met gesloten deur

De nieuwe toegangspoort tot het vervroegd pensioen na 42 jaar ‘effectieve tewerkstelling’, zet de deur naar vervoegd pensioen slechts op een heel erg kleine kier. De voorwaarden zijn immers erg streng. Elk jaar moet je 234 dagen effectief gewerkt hebben (of 9 voltijds equivalente maanden). Tijdelijke werkloosheid, ziekteperiodes en moederschapsrust tellen daarbij niet mee. Volgens een raming van het Planbureau zou amper 3 percent van de mannelijke (≈3000 per jaar) en 1 percent van de vrouwelijke werknemers (≈1000 per jaar) gebruik kunnen maken van deze toegangspoort. 

Malus voor zieken en tijdelijk werklozen 

Daarenboven riskeert wie de toegang tot het vervroegd pensioen behoudt of vroeger met pensioen gaat dan de wettelijke pensioenleeftijd, dan wel nog de pensioenmalus, een financiële sanctie, op te moeten hoesten. Enkel wie 45 jaar gemiddeld halftijds ‘effectief’ werkte (= 7020 dagen) is vrijgesteld van de nieuwe pensioenmalus. Werknemers zouden zo gestraft worden voor periodes van onvrijwillige inactiviteit zoals ziekte en tijdelijke werkloosheid. De malus stijgt de komende jaren geleidelijk tot 5 percent per jaar vervroeging (ten opzichte van de pensioenleeftijd van 67 jaar). Wie op 62 jaar op pensioen gaat, riskeert zo een kwart van zijn pensioen te verliezen (5 keer 5%). 

“De regering gaat het pensioenbedrag verminderen van wie kanker overwonnen heeft of op tijdelijke werkloosheid werd gezet, wanneer ze met vervroegd pensioen gaan”, verduidelijkt Bert Engelaar. “Dit moet aangepast worden.” 

Het ABVV sommeert de regering dus terug naar de tekentafel, waar eigenlijk ook het dossier van ‘zware beroepen’ nog steeds moet liggen. Bert: “De politiek moet rekening houden met de realiteit. Belastend werk zoals fysiek zware arbeid, nacht- en ploegenwerk, veiligheidsrisico’s en belasting van psychosociale aard moeten meegenomen worden in de toegang tot pensioen, zonder nadelen voor de mensen.” 

Bereken je vroegste pensioendatum op www.mypensionarizona.be.In de tool moet je enkele gegevens invullen die je terugvindt via mypension.be; de tool is enkel van toepassing voor werknemers en niet voor ambtenaren)