De regering-De Wever heeft haar begrotingsakkoord binnengehaald, maar opnieuw is duidelijk wie de rekening mag betalen: de mensen die elke dag gaan werken, de mensen die ziek zijn, de mensen die hun lichaam hebben opgebruikt. 

Tien maanden lang trokken vele tienduizenden mensen de straat op, tot en met de stakingsdriedaagse van vandaag morgen en overmorgen. Nu beweegt deze regering, maar niet uit voortschrijdend inzicht. Het resultaat is een saneringsplan van miljarden, geen sociaal toekomstproject. 

Het zogenaamd “klavertje vier” blijft de basis van het begrotingsakkoord. Dit grijpt in op het dagelijks leven van de mensen, maar brengt geen geluk: de besparingen blijven rusten op de schouders van de mensen, de werkdruk blijft torenhoog, flexibiliteit blijft eenrichtingsverkeer, onzekere contracten blijven de norm. Op basis van wat wij vernemen wordt de grote verkiezingsbelofte “meer netto in je portemonnee” slechts gedeeltelijk ingevuld, en doorgeschoven naar de volgende legislatuur. 

De koopkracht komt onder vuur te liggen terwijl facturen blijven stijgen. De regering schermt met het behoud van de automatische indexering, maar in realiteit wordt voor het eerst het mechanisme gewijzigd, via een beperking voor hogere lonen. Zo zet deze regering de deur op een kier voor verdere afbouw. Tegelijk wordt elektriciteit wat goedkoper maar aardgas duurder gemaakt, wat net de huurders in slecht geïsoleerde woningen het hardst treft. Een verhoogde effectentaks verandert daar weinig aan zolang kapitaalinkomsten en fiscale achterpoortjes structureel worden ontzien. Bert Engelaar, algemeen secretaris van het ABVV: “Dit akkoord legt de rekening bij wie werkt en ziek is, terwijl grote vermogens zich er opnieuw makkelijk van afmaken.”

De groeinorm in de gezondheidszorg wordt beperkt. Onder het mom van “misbruik van het systeem” worden langdurig zieken extra onder druk gezet om terug te keren naar een arbeidsmarkt die niet gezonder wordt gemaakt. Integendeel. Het zogezegde “los eindje”, de verdere flexibilisering van de arbeidsmarkt waarbij rechten van werknemers worden afgebouwd, zou nu ook geregeld zijn. De vraag is of de regering het uiterst kritische advies van de Raad van State naast zich neergelegd heeft. De rode draad is natuurlijk dat de Arizona-regering overuren en nachtwerk promoot, zonder sociaal overleg en zonder rekening te houden met de gezondheidsrisico’s. Werknemers gaan zich nog meer in bochten mogen wringen.

Het is nu ook duidelijk dat de Jambonmalus wordt ingevoerd, een dubbele straf voor wie zijn lichaam heeft opgebruikt. Wie vroeger stopt met werken en niet voldoet aan bijzonder hoge loopbaanvoorwaarden, verliest een flink stuk van zijn pensioen. Dit treft net de mensen in de zwaarste beroepen en deeltijdse werknemers, vaak vrouwen, die hun loopbaan combineerden met zorg voor gezin en familie. Zij worden levenslang gestraft met een lager pensioen.

De begrotingsboodschap van de regering-De Wever is hard: langer en zwaarder werken voor minder zekerheid over pensioen, gezondheid en koopkracht. Voor het ABVV is dit akkoord geen eindpunt, maar een bevestiging dat de druk op deze regering moet aangehouden worden. De mensen die dit land draaiende houden, hebben recht op respect, niet op een begroting die hen opnieuw de rekening presenteert.