Energie: zonder fiscale rechtvaardigheid, blijven gezinnen in de kou zitten
Afgelopen vrijdag besloot de kern tot een aantal nieuwe, tijdelijke maatregelen ter ondersteuning van de gezinnen: 61 euro korting per huishouden op de elektriciteitsfactuur en 135 euro op de gasrekening. De korting is voorzien voor amper twee maanden (november en december). De BTW van 6% wordt verlengd tot volgend voorjaar, maar wordt niet definitief verankerd. Verder noteren we dat het sociaal tarief niet wordt uitgebreid naar meer begunstigden, dat er wordt gezwegen over prijsbevriezingen en dat er van fiscale rechtvaardigheid ook nu niets in huis zal komen.
Het eerste wat opvalt, is de zeer korte duur van deze maatregelen. Wat na november en december, als het grootste deel van de winter nog moet komen? In een tijd waarin veel gezinnen hun maandelijkse energiefactuur verdubbeld zagen, of zelfs verdrievoudigd, lijkt de toegekende steun niet alleen zwak, ze is bovendien erg beperkt in tijd.
Voor het ABVV moet de problematiek anders worden aangepakt. Zolang er niet wordt overgegaan tot een faire fiscaliteit – waar de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen - kan er enkel worden gegoocheld met maatregelen waar de gezinnen niet echt veel aan hebben. Door de overwinsten van bedrijven, met name energiebedrijven, te belasten, kunnen er wel voldoende middelen vrijgemaakt worden om een efficiënt en duurzaam steunprogramma uit te werken. Fiscale rechtvaardigheid is een politieke keuze en vraagt politieke moed. In tijden van crisis moet men die moed durven tonen.
Om de energiefacturen voor de gezinnen te verlichten bepleit het ABVV verder ook:
- het definitief maken van de uitbreiding van het sociaal tarief en de automatische toekenning ervan aan wie er recht op heeft + een verdere uitbreiding van het sociaal tarief naar de lage inkomensgroepen;
- een Europees prijsplafond op de marktprijzen voor gas en een (tijdelijke) ontkoppeling van de elektriciteitsprijzen aan de irrationale Europese gasmarkt;
- een bestendiging van de 6% btw op elektriciteit en gas;
- een verplichting voor energieleveranciers om een vast contract aan te bieden voor elektriciteit en voor gas tegen een gereguleerde prijs;
- meer overheidscontrole op de energiesector, met bijhorende prijsregulering, want de liberalisering van de energiemarkt is een totale mislukking gebleken.
Naast maatregelen die rechtstreeks impact hebben op de energiefactuur van de werknemers, moet ook de koopkracht via andere wegen verbeterd worden. In de eerste plaats via aanzienlijke loonsverhogingen met behoud van de automatische indexering. Daarnaast blijven wij actievoeren voor een wijzigingen van de loonnormwet die vandaag echte loonsverhogingen blokkeert.
Met de winter voor de deur en energierekeningen die door het dak gaan, verwachten wij van de overheden efficiënte maatregelen die duurzaam zijn. Fiscale rechtvaardigheid is hier het sleutelwoord. Daarom voeren de vakbonden op 21 september actie in Brussel en volgt er op 9 november een interprofessionele staking.
Lees ook: Energiecrisis - 17 voorstellen