Geen 314.140 maar wel 481.363 werklozen in december 2019
Eerder deze week maakte de RVA de werkloosheidscijfers van december 2019 bekend. Meteen werden ook de cijfers van het hele jaar 2019 meegegeven, die de laagste zouden zijn sinds 1980.
Het ABVV wijst erop dat de RVA het enkel heeft over de uitkeringsgerechtigde werklozen. Daarnaast is er ook een grote groep werkzoekende werklozen die geen recht heeft op uitkeringen, en dus door de RVA niet wordt meegeteld. Deze groep van bijzonder kwetsbare werkzoekenden krimpt niet of nauwelijks.
In de statistieken van de gewestinstellingen vinden we verschillende categorieën terug van werkzoekende werklozen die geen uitkeringen ontvangen van RVA:
- Jongeren die net afstudeerden en nog nooit gewerkt hebben. Zij moeten beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt, maar hebben het eerste jaar geen recht op uitkeringen. Dit waren voor het hele land in de maand december 45 437 jongeren.
- Werklozen die verplicht zijn ingeschreven als werkzoekende hoewel ze geen recht hebben op werkloosheidsuitkeringen. Dit zijn bijvoorbeeld mensen met een leefloon. Het gaat voor het hele land over 83 784 werkzoekenden, dat zijn er 4744 méér dan in december 2018.
- Werklozen die zich vrijwillig inschreven als werkzoekende. Dit waren 38 828 werkzoekenden in december 2019.
Kijken we over de langere termijn dan zien we dat de groep niet-vergoede werklozen drastisch gegroeid is. In het jaarverslag 2018 van de RVA lezen we dat deze totale groep tussen 2007 en 2018 groeide met 56%. Kijken we enkel naar de groep verplicht ingeschreven werkzoekenden die niet uitkeringsgerechtigd zijn (dus oa de gerechtigden op een leefloon) dan zien we in dezelfde periode een toename met 87.8%.
Dat de hervormingen in de werkloosheidsvergoeding een belangrijke verschuiving naar de bijstand hebben veroorzaakt, wordt ook bevestigd door een studie van de RVA [1]. Het aantal werkzoekenden dat recht heeft op een leefloon, steeg tussen 2012 en 2018 met 49%.
Daarnaast is er een groep werklozen die helemaal van de radar verdwijnt. Wie geen enkele uitkering ontvangt, is immers niet verplicht zich in te schrijven als werkzoekende. Hier komt wellicht een deel van de werklozen terecht die werden uitgesloten van inschakelingsuitkeringen na 36 maanden of niet voldoen aan de leeftijds- of diplomavereisten.
[1] De werkloosheid in België, Duitsland, Frankrijk en Nederland volgens drie benaderingen (editie 2018), p 1