Tijdens de vergadering van het Federaal Bureau, de instantie die alle beroepscentrales en de gewestelijke afdelingen van het ABVV samenbrengt, heeft het ABVV moeten vaststellen dat de economische en sociale situatie die voortvloeit uit de coronacrisis, meer dan nefast is. Daarom roept de socialistische vakbond op tot ernstig overleg en echte dialoog. Het ABVV benadrukt dat er rekening moet worden gehouden met de stem van de werknemers om een grote sociale crisis te voorkomen.

Het ABVV heeft zijn instanties bijeengeroepen om de balans op te maken van de evolutie van de coronacrisis en de economische en sociale gevolgen die eruit voortvloeien. Wij kunnen niet anders dan besluiten dat er nog altijd te weinig geluisterd wordt naar de werknemers. Het ABVV pleit voor een hervorming van het economische systeem, en dit in een geest van dialoog en overleg.

Wij stellen vast dat ondanks een blijk van goede wil van werkgevers, zoals het feit dat gemiddeld 1 werkgever op 10 een bijpassing op de tijdelijke werkloosheid betaalt, toch heel wat werkgevers de bestaande regels misbruiken ten koste van de gezondheid van hun werknemers. 

Op het terrein grenst de situatie in veel ondernemingen soms aan het absurde. Er worden strikte gedragsregels opgelegd aan burgers, terwijl diezelfde verplichtingen voor de werkgevers niet langer van tel zouden zijn voor diezelfde burgers op de werkvloer. Deze ‘twee maten, twee gewichten’ spreekt van weinig respect tegenover het personeel en vormen bovendien ook een groot gezondheidsrisico.

Daarnaast wordt ons meer en meer gesignaleerd dat er werkgevers zijn die hun wettelijke verplichtingen met betrekking tot het gewaarborgd loon bij ziekte proberen te omzeilen.

Eenrichtingsverkeer in de sociale dialoog

Ondanks de regelmatige en constructieve contacten die we met de regering onderhouden, heeft deze laatste veel meer oor naar de bekommernissen en verzuchtingen van de werkgeversbanken. Hierdoor worden de belangen van miljoenen werknemers opzij geschoven.

De koopkracht van de gezinnen is tot een dieptepunt gezakt

Het ABVV herhaalt dat de maatregelen voor het behoud van de koopkracht van tijdelijke werklozen, niet zullen volstaan in hun huidige vorm. Het is geen uitzondering dat gezinnen vandaag een inkomensverlies van enkele honderden of zelfs duizenden euro's moeten noteren. Op het moment dat de eerste betalingen voor de maand maart doorkwamen, zijn veel gezinnen in penibele situaties terechtgekomen waar ze maar moeilijk of zelfs niet uit zullen geraken.

Wij maken ons ook zorgen over het lot van mensen die in het systeem worden vergeten. Denk maar aan al diegenen waarop de getroffen maatregelen niet van toepassing zijn en die vandaag achterblijven zonder inkomen en zonder oplossing.

Het is aan de regering om die precarisering van de gezinnen even snel en krachtdadig aan te pakken als voor de bedrijven.

Een geleidelijke en doordachte opheffing van de afzonderingsmaatregelen

Naar de toekomst toe, maakt het ABVV zich zorgen over de omstandigheden waarin de afzonderingsmaatregelen opgeheven zullen worden en de manier waarop de werkhervatting zal verlopen. Voor ons moet een heropstart in elk geval gebeuren met respect voor de werknemers en hun rechten. Op dat gebied is ieder compromis op kap van de gezondheid uitgesloten. We kunnen niet toelaten dat de regering van de situatie profiteert door te sleutelen aan de regels van het arbeidsrecht zonder rekening te houden met het sociaal overleg.

Wij verwijzen hier ook naar de taskforce die de regering, en in het bijzonder de eerste Minister, heeft opgericht en die moet onderzoeken op welke wijze de lockdown kan worden opgeheven. Deze expertengroep bestaat uit 10 personen, waaronder vijf uit de gezondheidssector en vijf uit de economische sector. We stellen vast dat er echter geen arbeidsgeneesheer of expert arbeidswetgeving deel uitmaakt van deze taskforce. Het moet dan ook duidelijk zijn dat de expertengroep wel adviezen kan formuleren, maar dat de beslissingen genomen worden door de overheden met respect voor de sociale aspecten en de rechten van de werknemers.

Voor een economische en sociale toekomst 

Deze crisis mag niet als anekdotisch beschouwd worden. Integendeel, deze gezondheidscrisis legt pijnlijk duidelijk de vinger op de tekortkomingen en grenzen van een falend economisch en financieel systeem dat doordrongen is met achterhaalde neoliberale recepten. Het is dan ook van groot belang dat we onze huidige manier van consumeren, produceren en werken grondig hertekenen. 

Het ABVV is van mening dat het hoog tijd is voor een koerswijziging en voor een algemeen bewustzijn m.b.t. de grenzen van onze huidige systemen. Voor het ABVV:

• zijn de openbare diensten en de systemen voor sociale bescherming, zoals onze sociale zekerheid, essentieel voor het behoud van een waardige levensstandaard zoals dat hoort in een moderne samenleving. De erkenning van hun rol, maar ook een financiering die afgestemd is op de behoeften, moeten de echte modernisering van onze samenleving kenmerken;
• moet de rol van de overheid en Europa sterker worden, met name in het kader van economische en industriële relancestrategieën. Ze moeten dan ook de nodige bevoegdheden krijgen;
• is een nieuw opvatting van groei nodig: de opvatting dat groei koste wat het kost primeert, en dat groei speciaal ontworpen zou zijn om winst te genereren en de concentratie van rijkdom te vergemakkelijken, moet dringend in vraag worden gesteld;
• biedt Europa de ideale schaalgrootte om een ander model te ontwerpen en heeft ze de plicht om haar beleidsrol te vervullen, want als dat niet gebeurt is het koren op de molen van die strekkingen die Europa als mislukt of nutteloos beschouwen.