Naar aanleiding van de Dag van de Mantelzorg op 23 juni vraagt het ABVV aandacht voor een beter sociaal statuut voor de mantelzorger. In 2021 stonden 12.898 werknemers geregistreerd als mantelzorger. De meerderheid daarvan zijn vrouwen.  Zij staan minstens één keer per week in voor hulp aan of verzorging van één of meerdere hulpbehoevende familieleden, vrienden of kennissen. Mantelzorgers doen ongelooflijke belangrijk werk, maar dat vertaalt zich niet in de erkenning die ze er maar voor krijgen. Meer bepaald laat het sociaal statuut te wensen over.

De combinatie van zorg verlenen en werken is niet altijd eenvoudig en zorgt dan ook vaak voor een zware belasting van de mantelzorger. Niet zelden met gevolgen voor de eigen gezondheid. Concreet blijkt uit wetenschappelijke studies van o.a. Bauer en Sousa-Poza (Impacts of Informal Caregiving on Caregiver Employment, Health and Family in Journal of Population Ageing) uit 2015 dat informele verzorgers onder meer kampen met stress, depressie en een lager welbevinden. 

Om de combinatie draaglijker te maken is voorzien in een mantelzorgverlof. Echter, die maatregel bereikt voornamelijk hooggeschoolden en werknemers met hogere inkomens. We moeten vaststellen dat de toegekende uitkeringen te laag zijn (828,45 euro netto per maand voor een voltijdse onderbreking, wat ver onder de Europese armoedegrens ligt) en dat de duur van het verlof vaak te kort is zodat de periode waarin iemand mantelzorg moet verlenen, niet volledig overbrugd kan worden. Daarnaast kan het verlof niet soepel genoeg worden opgenomen. 

Het ABVV vraagt dan ook dat er werk wordt gemaakt van de evaluatie van het statuut van de mantelzorger en dat stappen worden gezet om het statuut te verbeteren.

Zo willen wij dat een uitkering het inkomensverlies effectief compenseert en vragen wij een verlenging van het verlof tot zes maanden volledige onderbreking. Verder moet het mantelzorgverlof – zoals het ouderschapsverlof – soepel opgenomen kunnen worden en dient het statuut op vlak van pensioenrechten en werkloosheid,  te worden verbeterd. Tot slot is het nodig dat de voorwaarden voor de toekenning van het statuut van mantelzorger, worden aangepast. Die voorwaarden vormen vandaag de dag te vaak een beletsel voor potentiële mantelzorgers. We hebben het dan bijv. over de verblijfsvoorwaarde voor wie zorg verleent en de beperking van het aantal verzorgers voor dezelfde persoon.

We benadrukken dat we tevreden zijn dat de regering in het kader van de omzetting van de Europese Richtlijn betreffende het evenwicht tussen werk en privéleven voor ouders en mantelzorgers, een akkoord heeft bereikt om elke werknemer een recht op vijf werkdagen zorgverlof per jaar toe te kennen. Wij vragen dan ook dat dit recht snel in wetgeving wordt verankerd en dat de nodige maatregelen worden genomen opdat wie op die dagen zorg verleent, geen inkomensverlies leidt.

Mantelzorgers vragen geen beloning of oorkonde, maar zij moeten wel de juiste ondersteuning en erkenning krijgen voor hun inzet. Want zij maken een wereld van verschil.