Op deze Internationale Dag voor de Rechten van Arbeidsmigranten en hun Gezinsleden organiseren CSC, ABVV, CIRE, Coordination des sans-papiers, FAIRWORK Belgium en Vluchtelingenwerk Vlaanderen een politiek debat en een algemene vergadering met hun activisten.

Op deze conferentie zullen de vakbonden en verenigingen de verschillende democratische partijen die in het Parlement vertegenwoordigd zijn, oproepen om de ondertekening en ratificatie te eisen van fundamentele internationale teksten over de bescherming van arbeidsmigranten tegen uitbuiting en discriminatie. Vandaag, aan de vooravond van de ondertekening in New York van het Global Compact voor Veilige, Geordende en Geregelde Migratie, wijzen de verenigingen voor de verdediging van de rechten van migranten, samen met het ABVV en de CSC, erop dat België nog steeds geen internationale teksten heeft goedgekeurd die de bescherming van arbeidsmigranten versterken. Voor ons betekent "aan de goede kant van de geschiedenis staan" ook migrantenarbeiders willen beschermen tegen uitbuiting en discriminatie. Daarom vragen wij :

• Dat België het VN-Verdrag van 18 december 1990 en Verdrag 143 van de Internationale Arbeidsorganisatie ondertekent
• Dat de Sanctierichtlijn 2009/52/EG van de Europese Unie ten volle wordt benut om de mogelijkheid te openen om een verblijfsvergunning te verlenen aan arbeidsmigranten die het slachtoffer zijn van ernstige uitbuiting, een essentiële bescherming om hun rechten te verdedigen;
• België moet de Slachtofferrichtlijn 2012/29/EU effectief maken door een echte bereidheid te tonen om het arbeidsrecht correct en op niet-discriminerende wijze toe te passen, en door een tijdelijke verblijfsvergunning te verlenen aan slachtoffers van ernstige schendingen van het arbeidsrecht.

Vandaag de dag werken talrijke beperkingen op de toegang tot de arbeidsmarkt misbruik en overtreding van de arbeidswetgeving, zwartwerk en uitbuiting in de hand. De arbeidsmarkt is gesegmenteerd, met categorieën werknemers die minder of helemaal geen bescherming genieten. Het duidelijkste geval is dat van de ongedocumenteerden, wier uitbuiting de arbeidsomstandigheden en lonen voor alle werknemers naar beneden haalt. De uitbuiting van ongedocumenteerden verhoogt de druk op de arbeidsmarkt. Hun uitbuiting verergert alleen maar de problemen van fraude en sociale dumping, die concurrentie tussen alle werknemers creëren en het respect voor het arbeidsrecht en de sociale zekerheid ondermijnen, essentiële bolwerken tegen sociale ongelijkheid.

Werknemers zonder papieren zijn nog kwetsbaarder en hun situatie nog onzekerder.

Daarom is de strijd tegen uitbuiting een prioriteit voor zowel vakbonden als verenigingen die opkomen voor de rechten van arbeidsmigranten.  Er moet ook worden opgemerkt dat er in België een klimaat van criminalisering van illegaal verblijvende buitenlanders heerst, met name door controles op het openbaar vervoer en arrestaties van werknemers zonder papieren, waaronder vakbondsactivisten. Deze aanpak dreigt de vooroordelen over migranten te versterken, het gevoel van afwijzing te vergroten en het racistische klimaat te intensiveren.

Wij stellen deze systemische discriminatie van migranten aan de kaak en bestrijden de ideologie van racisme.

We veroordelen ook het uitsluitingsbeleid van de afgelopen jaren, dat mannen en vrouwen zonder papieren dwingt tot strategieën van invisibilisering die hen isoleren en hen dwingen om onder mensonwaardige omstandigheden op de arbeidsmarkt te werken. Deze "etno-genro-stratificatie" is in tegenspraak met de internationale verdragen over de bescherming van arbeidsmigranten. België heeft ze nooit ondertekend (VN Conventie 18 december 1990, ILO Conventie 143) of heeft niet de middelen voorzien om de conventies die het ondertekend heeft te doen naleven, zoals ILO Conventie 189 (huishoudelijk personeel).

Hoewel de ondertekening van het "Pact voor Migratie" op 19 december een stap in de goede richting is, zou de ratificatie van de internationale verdragen ter bescherming van het verblijf van migrerende werknemers in situaties van ernstige uitbuiting België definitief aan de goede kant van de geschiedenis zetten.