De vernieuwde procedure van re-integratie van langdurig zieken zal meer rekening houden met de werknemer. Syndicale delegatie en CPBW zullen meer betrokken worden. Dit moet de kans vergroten dat een werknemer die na een lange periode van ziekte weer aan het werk wil, een gepaste baan vindt binnen het bedrijf. 

België telt ongeveer een half miljoen werknemers in langdurig ziekteverlof, en dat cijfer loopt nog op. Het aantal personen dat minstens één jaar arbeidsongeschikt is verdubbelde op minder dan 20 jaar tijd.

Er zijn meerdere oorzaken, maar die hebben vooral te maken met het werk “dat nog al te vaak ziek maakt.” De twee belangrijkste oorzaken van langdurige ziekte zijn musculoskeletale aandoeningen en problemen van psychosociale aard (stress, burn-out …).

Preventie eerst

Preventie door de bedrijven is hier van groot belang en wie toch langdurig arbeidsongeschikt wordt moet meer kansen krijgen om (geleidelijk) het (aangepast) werk te hervatten, als hij/zij dit wenst.

Tot op vandaag was dat onvoldoende het geval. De re-integratietrajecten om langdurig zieke werknemers weer aan het werk te helpen zijn uitermate inefficiënt en worden vaak misbruikt om deze werknemers gewoon sneller de deur te wijzen wegens medische overmacht. Het ABVV heeft de bestaande reglementering steeds aangevochten, omdat ze te vrijblijvend was op vlak van re-integratie en te vaak uitmondt in ontslag. Volgens het Rekenhof geraakt slechts één persoon op drie in een re-integratietraject na zeven kwartalen terug aan het werk. Dit betekent maximaal 2.500 personen per jaar.

Minder patronale willekeur

Nieuwe regelgeving brengt hier nu verandering in. Het koninklijk besluit over de wijzigingen van de codex over het welzijn op het werk betreffende het re-integratietraject voor arbeidsongeschikte werknemers (RIT 2.0), werd gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 20 september 2022. Het trad in werking op 1 oktober 2022 en brengt enkele belangrijke wijzigingen mee. Zo is er de focus op aangepast werk en de versterking van het collectief re-integratiebeleid, hetgeen een betere controle van de procedure mogelijk maakt. Er is dus minder ruimte voor patronale willekeur.

Ontslag om medische overmacht kan niet worden ingeroepen vóór 9 maanden afwezigheid wegens ziekte en enkel op voorwaarde dat het re-integratietraject in zijn volledigheid werd gevolgd.

Deze nieuwe regelgeving wordt in november of december, na de parlementaire goedkeuring, van kracht.