In zijn jaarlijkse doorlichting van ons land erkent het Internationaal Monetair Fonds (IMF) dat ons land de crisis uitstekend heeft doorstaan. De maatregelen van de federale regering zorgden ervoor dat de economie veerkracht toonde en dat de koopkracht goed werd beschermd. Toch blijft het IMF zich blindstaren op besparingen.

Het IMF evalueert jaarlijks onze financiële en economische situatie. Volgens hen is een "tijdige en duurzame" begrotingsaanpassing essentieel om toekomstige uitdagingen aan te kunnen. Het IMF benadrukt het belang van efficiëntere uitgaven op alle overheidsniveaus en pleit voor hervormingen, vooral op het gebied van fiscaliteit, pensioenen en gezondheidszorg. We maken daar heel wat kanttekeningen bij.

Vooreerst is een correcte analyse van de overheidsuitgaven op zijn plaats. Een studie van de Nationale Bank uit 2021 over de overheidsuitgaven wees al uit dat de loonsubsidies voor bedrijven een zeer hoge uitgavenpost zijn. In  2020 bedroegen ze meer dan 9 miljard euro. In de buurlanden bestaan ze amper. De Nationale Bank van België wees er ook op dat de hoge overheidsuitgaven te wijten zijn aan onze staatsstructuur en dus aan de opeenvolgende staatshervormingen.

Besparen is verliezen

Het klopt dat onze publieke sociale uitgaven aan de hoge kant zijn. Maar gezien in hun geheel, zijn onze sociale uitgaven verre van extreem. Een recente studie van denktank Minerva bewees het al: als je rekening houdt met alle uitgaven voor sociale bescherming (via fiscale steun, enz.) geven we net mínder uit aan sociale zekerheid en gezondheid dan onze buurlanden.

Bovendien is dit een bewuste keuze voor een solidair staatsbestel. Het IMF geeft trouwens toe dat "dit model succesvol was in het verkleinen van ongelijkheid en het verzachten van de gevolgen van de vele economische schokken".

We plaatsen daarom grote vraagtekens bij hun pleidooi om hierop te besparen. Dergelijke besparingen raken de gewone burger, zonder ons land echt veerkrachtiger te maken. Knippen in uitkeringen, mensen minder pensioen geven, ervoor zorgen dat er geen adequate zorg kan zijn, … maakt bovendien dat de burger het vertrouwen verliest in de overheid, de politiek en onze democratie.

Net zoals we resoluut gekant zijn tegen de suggestie van het IMF om ‘de automatische loonindexering te herzien’, terwijl het nu net dergelijke mechanismen zijn die de koopkracht en de economie overeind hielden. En alle cijfers – ook van de NBB – wijzen erop dat er geen sprake is van een loop-prijsspiraal. Integendeel, de inflatie in ons land is lager dan elders.

Correct belasten is winnen

Wat nu? Het IMF pleit voor fiscale hervormingen en meer consistente kapitaalbelastingen. Waarom gaat er zo weinig aandacht naar mogelijke belastingverhogingen die geen schade toebrengen aan de economie, gezinnen en werknemers? Denk aan een belasting op meerwaarde (onbestaande in ons land), een heffing op excessieve bedrijfswinsten en een belasting op grote vermogens. De zwaarste lasten voor de sterkste schouders.

Tot slot waarschuwen de sociale partners (en dus ook: werkgevers) in een recent CRB-advies voor ondoordachte verstrenging van het Europees begrotingskader , zeker in het licht van de digitale en klimaattransitie waarvoor we staan. Net daarom plaatsen we een grote kanttekening bij het IMF-voorstel om een begrotingsinspanning te leveren van 5,7% van het BBP, cumulatief over 5 jaar , wat toch neerkomt op meer dan 30 miljard euro!